نقد هفتم: برهنگی نابالغان

به نقل از مهرخانه:

برهنگی نابالغان

مجید دهقان

اثبات برهنگی نابالغان، بخشی در کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر و مقدمه‌ای برای اثبات رواج برهنگی در جامعه‌ عرب زمان پیامبر است. مؤلف محترم در این بحث ادعا می‌نماید که دختر و پسر نابالغ در جامعه‌ معاصر پیامبر در قید و بند پوشش نبوده، تنها با پارچه‌ای قسمتی از پایین‌تنه خود را می‌پوشاندند و یا همین مقدار از پوشش را نیز نداشتند. از این میان دختران هنگامی که به بلوغ می‌رسیدند از «درع» استفاده می‌کردند که بنا بر نظر مؤلف، پیراهنی کاملاً ابتدایی و نادوخته است.(1) ایشان سه گزارش در تأیید ادعای خود ذکر می‌کند. گزارش اول درباره‌ عمرو بن سلمه است که در هفت یا هشت سالگی به جهت این‌که قرآن را بیشتر از دیگران می‌دانست پیش‌نماز می‌شود، در حالی که برده‌ کوچکی بر تن داشته که هنگام سجده به‌ خوبی عورت او را نمی‌پوشانده‌است. تا این که با تذکر زنی از میان مأمومان برای او پیراهن عمانی می‌خرند و این مشکل برطرف می‌شود و عمرو بن سلمه را نیز به بیشترین حد از سرور خود بعد از مسلمان شدن می‌رسانند.(ص40).

نقد ششم: برهنگی در زمان پیامبر 2

به نقل از مهرخانه:

برهنگی در زمان پیامبر 2

مجید دهقان

بررسی برهنگی در زمان پیامبر را از شماره‌ گذشته شروع کرده و در این مقاله آن را ادامه می‌دهم. مؤلف محترم کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» در ادامه‌ استدلال برای رواج نیمه‌برهنگی در زمان پیامبر به روایتی از ابوهریره استناد می‌کند که به نظرم نقطه مقابل ادعای ایشان را اثبات می‌نماید. روایت این چنین است:

لقد رأیت سبعین من اصحاب الصفه ما منهم رجلٌ علیه رداء، امّا ازارٌ و امّا کساء، قد ربطوا فی اعناقهم فمنها ما یبلغ نصف الساقین منها ما یبلغ الکعبین فیجمعه بیده کراهیة أن تری عورته؛ هفتاد نفر از اصحاب صفه را دیدم که هیچ‌کدام ردایی بر تن نداشتند یا ازار داشتند و یا کساء و آن را به گردن می‌بستند. از برخی تا نصف ساق می‌رسید و برخی تا قوزک پا و از ترس این که عورتشان دیده شود با دستشان [دو طرف] آن را جمع می‌کردند(ص 36).

نقد پنجم: بررسی برهنگی در زمان پیامبر

به نقل از مهرخانه:

بررسی برهنگی در زمان پیامبر

مجید دهقان

پس از بررسی مقدمه در نقدهای پیشین، به نقد فصل اول کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر می‌پردازیم. مؤلف گرامی پوشیدگی و برهنگی عرب در زمان پیامبر را در پنج فصل بررسی می‌نماید که فصل نخست آن به اجتماع اختصاص دارد.

در مبحث اول از این فصل پدیده برهنگی را در ذیل عنوان‌های برهنگی کامل، نیمه‌برهنگی، برهنگی‌های موردی و برهنگی نابالغان تحلیل می‌نماید. در اصل این مطلب که در پوشش مردم آن زمان به دلیل عوامل مختلف ناهنجاری‌هایی وجود داشته‌است با مؤلف بحثی ندارم، اما در مورد برخی استنادها و هم‌چنین نتایجی که وی به‌دست می‌آورد، نکاتی را می‌نگارم.

تاریخ برگزاری جلسه دهم

جلسه دهم و آخرین جلسه دوشنبه 92/7/15 ساعت 13:30 در دفتر مطالعات برگزار می‌گردد. لطفا گزارشی از مقالات برای این جلسه آماده نمایید.

نقد چهارم؛ آیا برهنگی بزرگان دینی صحت دارد؟

نقد زیر چهارمین شماره از نقدی است که مهرخانه در بررسی کتاب«حجاب شرعی در عصر پیامبر» منتشر نموده‌است:

در سه نقد گذشته اشکال‌هایی را درباره‌ روش مؤلف محترم کتاب حجاب شرعی نگاشتم. زین پس مسائل کتاب را به همان ترتیبی که مؤلف آورده ‌‌است نقد می‌نمایم. هم‌چنان امید و علاقه دارم که مشارکت مؤلف کتاب در این بحث، هم برغنای آن بیافزاید و هم اگر فهم اشتباه یا شتاب‌زده‌ای از این‌جانب سر می‌زند برطرف گردد.

نمایان بودن عورت بزرگان دینی در طول تاریخ، موضوع اولی است که مؤلف به تفصیل بیان می‌نماید تا از آن دو نتیجه بگیرد: تکامل تاریخی حجاب و عدم توجه ادیان گذشته نسبت به پوشش سایر اندام غیر از عورت. در این مقاله هم مقدمه‌ و هم نتیجه‌ نقد می‌شود.

تغییر زمان جلسه

با عرض معذرت، جلسه یک شنبه 17 شهریور برقرار نیست. زمان جلسه را اعلام خواهم کرد.

نقد حجاب شرعی در عصر پیامبر از آقای سوزنچی

حجت الاسلام حسین سوزنچی در مقاله‌ای کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر را نقد محققانه‌ای نموده‌اند. نقد ایشان را از این‌جا دریافت نمایید.

نقد سوم؛ مؤلف محترم اخلاق علمی را رعایت کند

این سومین نقدی است که مهرخانه در نقد «حجاب شرعی در عصر پیامبر» منتشر نموده‌است.

نقد سوم؛ مؤلف محترم اخلاق علمی را رعایت کند

آخرین نکته نقد پیشین رعایت نکردن اخلاق علمی در پژوهش«حجاب شرعی در عصر پیامبر» است. وعده داده بودم که در نقد حاضر نمونه‌هایی برای آن ذکر کنم.

اخلاق علمی اقتضا می‌کند که در رجوع به منابع، همه‌ داده‌ها ذکر شود؛ چه آنها که موافق فرضیه‌ پژوهش‌گر است و چه داده‌های مخالف. در پژوهش حاضر این نکته رعایت نشده ‌است. مؤلف در بحث توصیف خانه‌های مکه و مدینه نقل قول‌های متعددی ذکر می‌نماید تا نشان دهد که خانه‌های آن زمان فاقد درهای امروزی بوده ‌است و از آن نتیجه می‌گیرد که مردم نسبت به تفکیک حوزه‌ خصوصی از حوزه‌ عمومی حساسیتی نداشته‌اند(ص 162-169). ایشان پس از ذکر برخی اقوال در یک جمله به قول مخالف نیز اشاره می‌نماید، ولی به ادله‌ این قول اشاره‌ای نمی‌کند:

                                                            

تغییر تاریخ جلسه آینده

با توجه به درخواست برخی از شرکت کنندگان جلسه آینده به تاریخ یک‌شنبه 17 شهریور ساعت 3 بعد از ظهر تغییر می‌یابد.

تاریخ جلسه دهم

به یاری خدا جلسه دهم روز سه شنبه 92/6/12 ساعت 10-12 صبح در مرکز تحقیقات زن و خانواده برگزار می‌گردد. لطفاً پیش از برگزاری جلسه گزارشی از پیشرفت مقاله‌ها برایم ارسال نمایید.